ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ

ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

ΘΕΜΑ Α

Για τις ερωτήσεις-προτάσεις Α1 έως Α4 να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα
που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Α1. Το ιόν με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση σε ένα υδατικό διάλυμα H2SΟ4 συγκέντρωσης 0,2Μ
είναι:
α. HSO4一
β. SO4一2
γ. OH一
δ. H3O+

                                                                                                                                        Μονάδες 4

Α2. Ποιο από τα επόμενα αλκυλαλογονίδια είναι το δραστικότερο σε αντιδράσεις
υποκατάστασης;

α. CH3CH2Cl
β. CH3CH2Br
γ. CH3CH2I
δ. CH3CH2F
                                                                                                                                       Μονάδες 4

Α3. Σε δοχείο σταθερού όγκου εισάγεται ισομοριακό μίγμα των ενώσεων Β και Γ και
αποκαθίσταται η ισορροπία:
2Α(g) + B(g)  ⥩  2Γ(g)
Ποια από τις παρακάτω σχέσεις θα ισχύει οπωσδήποτε στην ισορροπία;
α. [Α] = [Β]
β. [Α] = [Γ]
γ. [Α] < [Γ]
δ. [Β] > [Γ]
                                                                                                                                     Μονάδες 4

Α4. Τη μεγαλύτερη τιμή ενέργειας πρώτου ιοντισμού (Εi1) αναμένεται να έχει το στοιχείο:
α. 19Κ
β. 10Νe
γ. 11Na
δ. 16S
                                                                                                                                     Μονάδες 4


Α5. Σε δοχείο σταθερού όγκου εισάγονται ισομοριακές ποσότητες των αερίων Α και Β οπότε
σε σταθερή θερμοκρασία πραγματοποιείται η αντίδραση:
2Α(g) + B(g) ⥩ Γ(g) + Δ(g)
Κατά τη διάρκεια της αντίδρασης:
α. Η συγκέντρωση του Α ελαττώνεται με σταθερό ρυθμό
β. Η συγκέντρωση του Γ αυξάνεται με φθίνοντα ρυθμό
γ. Η συγκέντρωση του Β ελαττώνεται και στο τέλος της αντίδρασης μηδενίζεται
δ. Η πίεση παραμένει σταθερή
                                                                                                                                    Μονάδες 4

Α6. Ποιοι ορισμοί για την οξείδωση-αναγωγή μπορούν να ερμηνεύσουν την αντίδραση:
2Na + Cl2 → 2NaCl
Αιτιολογήστε την απάντηση σας.
                                                                                                                                    Μονάδες 5

ΘΕΜΑ Β

Β1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας δίπλα στο γράμμα που
αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή Λάθος, αν η
πρόταση είναι λανθασμένη.

α. Στον οξικό αιθυλεστέρα (CH3COOCH2CH3) όλα τα άτομα του άνθρακα έχουν sp3
υβριδικά τροχιακά.

β. Οι φαινόλες ιοντίζονται στο νερό αλλά δεν διασπούν τα ανθρακικά άλατα.

γ. Κατάλληλος δείκτης για ογκομέτρηση διαλύματος ΝΗ4Cl με πρότυπο διάλυμα
ΝaOH είναι το ερυθρό του μεθυλίου (pkaδείκτη=5,5).

δ. Το άτομο του 26Fe έχει 6 μονήρη ηλεκτρόνια στη θεμελιώδη κατάσταση.

ε. Μπορούμε να εξακριβώσουμε το περιεχόμενο ενός δοχείου που περιέχει υδατικό
διάλυμα αιθανόλης ή προπανόνης χρησιμοποιώντας Na.
                                                                                                                                   Μονάδες 5
Να αιτιολογήσετε όλες τις απαντήσεις σας.
                                                                                                                                   Μονάδες 10

Β2. Διαθέτουμε ρυθμιστικό διάλυμα HF-NaF.

α. Να περιγράψετε πως το παραπάνω ρυθμιστικό διάλυμα διατηρεί το pH του
πρακτικά σταθερό όταν σε αυτό προσθέσουμε μικρή ποσότητα HNO3.
                                                                                                                                    Μονάδες 2

β. Κατά την αραίωση του παραπάνω ρυθμιστικού διαλύματος σε τετραπλάσιο όγκο ο
βαθμός ιοντισμού του HF:

i. παραμένει σταθερός
ιι. αυξάνεται και ικανοποιείται η σχέση α2 = 2 ∙α1
ιιι. αυξάνεται και ικανοποιείται η σχέση α2 = 4∙ α1

Επιλέξτε τη σωστή απάντηση (μονάδες 1) αιτιολογώντας την απάντηση σας (μονάδες 3)                     ✔  Να θεωρήσετε ότι η αραίωση έγινε στους 25οC και ότι επιτρέπονται οι γνωστές
προσεγγίσεις.
                                                                                                                                    Μονάδες 4


Β3. Σε δοχείο περιέχονται σε ισορροπία ορισμένες ποσότητες Β και Γ και 1 mol A σύμφωνα με
την αντίδραση:
2Α(g)   ⥩  2B(g) + Γ(g) ΔΗ > 0
Μεταβάλουμε έναν από τους παράγοντες ισορροπίας και στη νέα χημική ισορροπία
διαπιστώθηκε ότι στο δοχείο περιέχονται 1,5 mol A. Ποια από τις επόμενες μεταβολές
μπορεί να έχει πραγματοποιηθεί;

α. Αύξηση θερμοκρασίας διατηρώντας σταθερό τον όγκο του δοχείου
β. Αύξηση του όγκου του δοχείου διατηρώντας σταθερή τη θερμοκρασία
γ. Προσθήκη στο δοχείο 0,3 mol Γ (V, T σταθερά)
δ. Προσθήκη στο δοχείο 0,5 mol Β (V, T σταθερά)

Επιλέξτε τη σωστή απάντηση (μονάδα 1) αιτιολογώντας πλήρως την απάντηση σας
(μονάδες 3).
                                                                                                                               Μονάδες 4
ΘΕΜΑ Γ

Γ1. Δίνεται το παρακάτω διάγραμμα χημικών διεργασιών.



                                                                             H₂/ Ni                        + Η₂Ο              
ΑΛΚΙΝΙΟ (Α)  + Η₂Ο ---------------- ⟶   B  ------------------ ⟶  Γ    ←--------       Λ
                                       Ηg/HgSO₄ /H₂SO₄                     SOCL₂          +Μg          ↟  + Cv H₂v ( K )
                                                                   ( ROH )   Δ        --- ⟶   Z  ---------- ⟶   Θ 
                                                    + I₂ / NaOH  ⇂                                            Αιθέρας            
                                                                                ΚΜnO₄/ H⁺
                                 Kίτρινο ίζημα                 M    ------------⟶   CO₂
                                 

α. Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των δέκα ενώσεων Α, Β Γ, Δ, Ε, Ζ, Θ, Κ, Λ, M

                                                                                                                              Μονάδες 10

β. Ποιος είναι ο μέγιστός όγκος διαλύματος KMnO4 0,1Μ παρουσία H2SO4 που
μπορεί να αποχρωματιστεί από 0,2 mol της ένωσης Μ;
                                                                                                                               Μονάδες 3


Γ2. Αέριο μίγμα 2 ακόρεστων υδρογονανθράκων, στα μόρια των οποίων υπάρχουν συνολικά 3π δεσμοί, έχει μάζα 12g. Το μίγμα αφού διαλυθεί σε κατάλληλο διαλύτη αντιδρά με περίσσεια Na και ελευθερώνονται 6,72L αερίου μετρημένα σε πρότυπες συνθήκες STP. Ίση ποσότητα από το αρχικό μίγμα μπορεί να αποχρωματίσει 1,2 L διαλύματος Br2 σε CCl4 περιεκτικότητας 10%w/v.

α. Να βρείτε τη σύσταση του μίγματος σε mol και τους συντακτικούς τύπους των υδρογονανθρακών του μίγματος.                                                                                                           Μονάδες 8

β. Διπλάσια ποσότητα από το αρχικό μίγμα ενυδατώνεται πλήρως παρουσία καταλυτών και τα οργανικά προϊόντα διοχετεύονται σε περίσσεια διαλύματος Ι2/NaOH. Να υπολογιστούν τα mol του ιζήματος που παράγονται.                                                                                        Μονάδες 4
Δίνονται Αr(C) = 12, Ar(H)= 1, Αr(Br) = 80
                                                                                                                                  Μονάδες 12
ΘΕΜΑ Δ

Δίνονται τα υδατικά διαλύματα:

1.  Διάλυμα Υ1: ΝaOH,0,4Μ
2. Διάλυμα Υ2: HA, 0,2 M, Ka(HA) = 10-5
3.  Διάλυμα Υ3: HCl, 0,2Μ

Δ1. α. Σε 50 ml του διαλύματος Υ2 προστίθενται 0,03 mol καθαρού ΗΑ και προκύπτει διάλυμα Υ4 όγκου 50ml. Να υπολογίσετε το λόγο των βαθμών ιοντισμού του ΗΑ στα διαλύματα Υ2 και Υ4.                                                                                                                                             Μονάδες 4

β. Προς ποια κατεύθυνση μετατοπίστηκε η ισορροπία ιοντισμού του ΗΑ με την προσθήκη καθαρού ΗΑ;                                                                                                                              Μονάδες 2

Δ2. Αναμιγνύονται 200ml διαλύματος Υ1 με 200 ml διαλύματος Υ2 και προκύπτουν 400 ml διαλύματος Υ5. Να υπολογίσετε το pH του διαλύματος Υ5.                                      Μονάδες 5

Δ3. Να υπολογίσετε το pH του διαλύματος που προκύπτει από την ανάμιξη 100ml διαλύματος Υ5 με 75ml από το διάλυμα Υ3.                                                                                             Μονάδες 9

Δ4. Πόσα L αέριας ΝΗ3 μετρημένα σε πρότυπες συνθήκες (STP) πρέπει να προσθέσουμε σε 1L του Υ2 ώστε να προκύψει διάλυμα με pH = 7; Δίνεται Κb(NH3)=10-5
                                                                                                                                       Μονάδες 5

Για όλα τα ερωτήματα δίνονται:

•  Όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία 25οC.
•  Κw = 10-14
•  Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις